Rối loạn nhân cách ái kỷ là một tên gọi khác cho căn bệnh ái kỷ, có tên tiếng Anh là Narcissistic Personality Disorder – NPD, là một tình trạng tâm lý phức tạp, là một hình thái phổ biến của sự tự cao. Những người mắc rối loạn nhân cách ái kỷ thường có nhu cầu phải được nịnh nọt. Vậy cụ thể Rối loạn nhân cách ái kỷ là gì? Cùng Tung Tăng đi tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Xem thêm bài viết liên quan
Rối loạn lưỡng cực là gì? Rối loạn lưỡng cực có giống với trầm cảm hay không?
Overthinking là gì? Tại sao nhiều người trẻ lại loay hoay với chứng oevrthinking 2023
Trầm cảm là gì? Những dấu hiệu của trầm cảm thường gặp và dễ nhận biết nhất 2023
Mục lục:
Rối loạn nhân cách ái kỷ là gì?
Rối loạn nhân cách ái kỷ là một tên gọi khác cho căn bệnh ái kỷ, có tên tiếng Anh là Narcissistic Personality Disorder – NPD, là một tình trạng tâm lý phức tạp, với hội chứng là tình yêu vô độ đối với bản thân. Những người mắc bệnh này thường không biết cách thể hiện sự tôn trọng đối với người khác, vì họ lựa chọn tập trung vào bản thân mình một cách mù quáng.
Họ luôn tự tin và yêu mến bản thân, đòi hỏi sự đặc biệt và ưu ái dành cho bản thân trong mọi tình huống. Rối loạn nhân cách ái kỷ thường là một dạng nặng hơn của sự tự kiêu, người bệnh thể hiện tính ích kỷ, sự mong muốn kiểm soát, và lòng tự trọng quá mức.
Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là nhiều người không nhận biết được bản thân đang mắc bệnh rối loạn nhân cách ái kỷ. Bệnh này thường phát triển ở nam giới, đặc biệt trong độ tuổi thanh thiếu niên và người trưởng thành, mặc dù một số trường hợp cũng xuất hiện ở nữ giới, nhưng không thường xuyên.
Bệnh nhân mắc ái kỷ có dấu hiệu thế nào?
Hội chứng rối loạn ái kỷ biểu hiện qua những đặc điểm không bình thường trong tính cách của người mắc bệnh. Đặc trưng của những người mắc bệnh này thường là tự cao, tự đại, đánh đồng bản thân và thiếu sự tôn trọng đối với người khác.
Mọi chỉ trích hay phê bình họ đều bị phản bác và nhắc nhở ngược lại. Ngay cả những lời góp ý xây dựng hay nhận xét để cải thiện, họ đều có thể phản ứng lại một cách dữ dội. Những người mắc bệnh này thường có xu hướng bảo vệ lòng tự trọng của mình, và họ sẵn sàng phản ứng mạnh mẽ hoặc thậm chí rút lui nếu họ cảm thấy bản thân sắp thất bại và có thể đe dọa đến danh dự cá nhân.
Một trong những biểu hiện khác của bệnh ái kỷ là sự tự tin quá mức dẫn đến việc đề cao quá mức về năng lực, khả năng của bản thân. Họ thường xem mình là trung tâm của mọi thứ, không thể ai qua mặt được họ, và muốn mọi người ai cũng phải kính nể mình. Khi họ đạt được thành công, thành tựu, họ thường tỏ ra ảo tưởng và tự mãn. Tuy nhiên, khi thất bại, họ lại dễ nhạy cảm quá mức.
Người mắc rối loạn nhân cách ái kỷ thường tập trung quá nhiều vào bản thân và lợi ích cá nhân. Họ hiếm khi xem xét lợi ích của tập thể, của cộng đồng hoặc làm điều gì đó vì mục tiêu chung. Họ cũng thiếu sự đồng cảm với người xung quanh, dẫn đến các mối quan hệ xung quanh bị rạn nứt.
Tuy nhiên, người mắc hội chứng ái kỷ thường biết cách tạo ấn tượng với người khác chính vì thế mà họ có vẻ bề ngoài khá chỉnh chu. Đặc biệt, họ có thể thu hút người khác trong những buổi gặp gỡ đầu tiên. Tuy nhiên, việc duy trì mối quan hệ lâu dài có thể trở nên khó khăn do sự tự tin quá mức và tập trung vào bản thân.
Nguyên nhân nào dẫn tới bệnh ái kỷ?
Thực tế, hiện nay chúng ta vẫn chưa tìm thấy một câu trả lời hoàn toàn thỏa đáng cho nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này. Tuy nhiên, một vài nghiên cứu gần đây đã bắt đầu chỉ ra rằng nguyên nhân có thể bắt nguồn từ sự kết hợp giữa yếu tố di truyền và môi trường sống cũng như là do vấn đề sinh lý.
Ví dụ, khi trẻ em được khen ngợi quá mức hoặc nuông chiều, chúng có thể phát triển một cách không cân đối. Ngược lại, khi bị ngược đãi hoặc trải qua những trải nghiệm tiêu cực có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc phải tình trạng này. Môi trường gia đình, xã hội và tình dục cũng có thể ảnh hưởng đến việc phát triển rối loạn nhân cách ái kỷ của trẻ.
Cách điều trị rối loạn nhân cách ái kỷ
Đối với những người mắc phải rối loạn nhân cách ái kỷ thì trị liệu có thể là thử thách đối với họ, bởi thường không muốn thừa nhận bản thân đang mắc phải căn bệnh này. Chính vì thế có thể gây ra một vài khó khắn trong việc điều trị và điều trị rối loạn nhân cách ái kỷ chỉ tập trung vào việc giảm triệu chứng, biểu hiện chứ không giải quyết vấn đề cốt lõi. Những phương pháp điều trị có thể giúp người bị ái kỷ có thể nhìn nhận sâu hơn về những hành vi của mình như:
Liệu pháp tâm động học cá nhân: Đây là một phương pháp điều trị mất khá nhiều thời gian và khó khăn thế nhưng nó lại có thể rất hữu ích để điều trị chứng rối loạn nhân cách ái kỷ.
Liệu pháp nhận thức hành vi: Phương pháp điều trị này có thể thay đổi được những suy nghĩ lệch lạc của người bệnh và giúp họ tạo dựng lại được hình ảnh về bản thân một cách thực tế hơn.
Thuốc hướng thần: Với phương pháp điều trị này sẽ không có hiệu quả cho sự thay đổi lâu dài thay vào đó nó thỉnh thoảng được dùng để điều trị những biểu hiện của lo âu hay trầm cảm.
